نرخ کارمزد ثابت بازپرداخت تسهیلات با بانکداری بدون ربا مغایرت دارد اصلاح تعیین نرخ سود تسهیلات در طرح جدید

محمدحسین حسین‌زاده بحرینی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری خانه ملت، با بیان اینکه در کارگروه ویژه اصلاح قانون بانکداری بدون ربا، دو کمیته فقهی و حقوقی با مسئولیت آقای موسویان و کمیته طراحی سیستم با مسئولیت من تشکیل شد، گفت: در این دو کمیته موارد مختلف در حوزه بانکداری فقهی و طراحی یک سیستم عملیاتی برای بانک ها بررسی و درجلسه کارگروه هر ماده مورد بررسی قرار گیرد.

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه قانون بانکداری بدون ربا فعلی یک قانون خوبی است اما یک سیستم عملیاتی باید این قانون را اجرایی کند، تصریح کرد: سیستم عملیاتی فعلی حاکم بر نظام بانکداری کشور برای بانکداری ربوی طراحی شده و در این سی و چند سال بعد از تصویب قانون بانکداری بدون ربا، یک سیستم عملیاتی طراحی نشده است که بنا داریم در بازنویسی قانون بانکداری بدون ربا این خلا را پر کنیم.

رئیس کمیته طراحی سیستم عملیاتی کارگروه ویژه اصلاح قانون بانکداری بدون ربا ،گفت: کمیته طراحی سیستم به منظور طراحی یک سیستم عملیاتی متناسب با بانکداری بدون ربا تشکیل شد و در این راستا با بانک مرکزی، اتاق بازگانی ایران، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی  و سایر دستگاه ها رایزنی هایی صورت گرفته تا در یک فرصت قابل قبول یک سیستم عملیاتی برای بانکداری بدون ربا طراحی شود

حسین زاده بحرینی با تاکید بر اینکه هر نظام بانکداری اعم از ربوی یا غیر ربوی دارای یک نظام حقوقی و یک نظام عملیاتی ناظر بر روش ها و ساختارها است، تصریح کرد: قانون فعلی بانکداری بدون ربا از منظر طراحی سیستم عملیاتی ورود نکرد به طوری که در زمان تصویب این قانون تنها "عقد قرض مبتنی بر ربا" حذف و "عقد قرض الحسنه" و "عقود مشارکتی و مبادله" ای جایگزین شده است که با این تغییرات مبانی حقوقی قانون فعلی بانکداری کاملا تغییر کرده اما به دلیل اینکه یک سیستم عملیاتی متناسب با نظام حقوقی طراحی نشده است مجری قانون مجبور به دور زدن نظام و مبانی حقوقی می شود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: بانکداری مبتنی بر عقود، یکسری الزامات روشی دارد که ما معتقدیم این الزامات در قانون وجود ندارد و متاسفانه در داخل نظام بانکی نیز تعبیه نشده است و تا مادامی که این الزمات وجود نداشته باشیم این وضعیت ادامه دارد.

نائب رئیس کارگروه ویژه اصلاح قانون بانکداری بدون ربا، با بیان اینکه به اعتقاد مراجع تقلید و مومنان و حتی کسانی که تنها به اقتصاد فکر می کنند بانکداری ما ضد تولید و ضد اخلاق است، افزود: این یک واقعیت در نظام بانکداری ما است.

این نماینده مردم در مجلس نهم ادامه داد: ما در کارگروه ویژه اصلاح قانون بانکداری در صورتی که فقط به دنبال اصلاح قانون بانکداری برویم اما طراحی سیستم عملیاتی را در دستور کار خود قرار ندهیم، تقریبا اتفاق جدیدی در سیستم بانکی کشور رخ نمی دهد.

حسین زاده بحرینی تاکید کرد:‌ اگر سیستم عملیاتی برای بانک‌ها به خوبی طراحی و در نظام بانکداری تثبیت شود می‌توانیم به بهبود نظام بانکداری امیدوار باشیم.

مغایرت نرخ کارمزد ثابت بازپرداخت تسهیلات با بانکداری بدون ربا

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در بخش دیگری  از اظهاراتش در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا دریافت نرخ های سود بالا از تسیهلات گیرندگان از سوی بانک ها با بانکداری بدون ربا همخوانی دارد؟ گفت: بر اساس قانون، مبنای بانکداری اسلامی PLSیعنی مشارکت در سود و زیان است، به همین جهت نمی توان یک نرخ ثابت برای دریافت کارمزد بازپرداخت سود تسهیلات تعیین کرد.

حسین زاده بحرینی تصریح کرد:‌ بر اساس نظام بانکداری مشارکتی باید محل هزینه تسهیلات ارائه شده به تسهیلات گیرنده، سود و زیان آن نیز مشخص شود؛ در صورتی که از محل دریافت این تسهیلات سودی نصیبت تسهیلات گیرندگان شد وی باید بر اساس قرار داد باید بخشی از آن را به بانک پرداخت کند و در صورت زیان بانک نیز باید تعهد خود را در قبال زیان تسهیلات گیرنده انجام دهد.

نائب رئیس کارگروه ویژه اصلاح قانون بانکداری بدون ربا، با طرح این سوال که چرا میزان بازپرداخت سود تسهیلات از ابتدا از سوی بانک برای تسهیلات گیرنده مشخص می شود، گفت: تعیین میزان سود بازپرداخت تسهیلات نباید از ابتدا به صورت ثابت مشخص باشد و تعیین یک نرخ سود ثابت از ابتدا توسط بانک، به دلیل نداشتن یک سیستم عملیاتی در نظام بانکداری است که ما در کمیته طراحی سیستم این کارگروه به دنبال اطلاح آن هستیم.